Op ludieke wijze gaven zij informatie over allerlei belangrijke thema’s zoals angst, hygiëne, diefstal maar ook zwaardere thema’s als echtscheiding en oorlog. Waarom vertel ik je dit nu?
Zoek de echte Theo en Thea maar eens op. Afbeeldingen van hen zijn beschermd vandaar deze ”lookalikes.
Bij ieder filmpje introduceerden zij het onderwerp met de slogan: Waar gaat het eigenlijk over??? En laat dit nu net het grootste struikelblok zijn bij tekstverklaren! Hoe bepaal je waar de tekst nu eigenlijk over gaat. Wat is de kern? Een vraag die in ieder examen een aantal keer voorbij komt.
Doe de Theo-en-Thea-Test!
Voor iedere tekst die je op jouw examen krijgt geldt dat het je duidelijk moet zijn wat de rode draad van de tekst is. Pas dan kan je onderscheid maken tussen hoofd en bijzaken.
In de inleiding en titel staat het onderwerp van de tekst. Echter, dit is niet altijd even duidelijk. Stel jezelf bij het lezen van de tekst dus eerst de Theo en Thea vraag: Waar gaat het over? Wat is het onderwerp. Het gaat hier echt om de grove lijnen. Geen details, gewoon heel kort het onderwerp.
Heb je dat helder, dan kijk je per alinea waar deze op inzoemt. De meest gebruikte tip om te bepalen wat de kern van een alinea is: kijk naar de eerste en de laatste zin van de alinea. Hierin staat veel informatie over de kern. Soms kom je er dan nog niet uit. Dan kan je op twee manieren te werk gaan.
Allereerst: stel jezelf wederom de Theo en Thea vraag. Lukt het niet om goed te bepalen wat nu echt belangrijk is en wat extra informatie is die eigenlijk wat minder hoog in de hiërarchie hoort, dan kan je de volgende aanpak proberen.
Stel je voor:
Je hebt de alinea gelezen en je wilt aan mij vertellen wat daar in staat. Maarrrrrr, ik sta al met een been in de trein en die vertrekt over 10 seconden. De conducteur fluit al…..Je MOET mij absoluut inlichten over die alinea, dus wat zeg je dan tegen me?
Goede kans dat je heel snel de kern te pakken hebt. Alle minder belangrijke details vallen dan weg uit je verhaal.
Een voorbeeld uit Havo examen 2015 tijdvak 1: fragment uit een brief.
‘Sport England has just announced that it is handing out its largest-ever
subsidy to angling, £1.8m. It wants to encourage more anglers and get
them to fish more often. It also wants to establish a national competition
structure. Part of Sport England’s money comes from the National Lottery,
and its other source is the Treasury. In times of national austerity, it is a
scandal that taxpayers are paying for what poet Lord Byron said was “the
cruellest, the coldest and the stupidest of pretended sports”.
Waar gaat het eigenlijk over? : subsidie aan de vissport. (Angling = vissen)
Ok en nu in max 10 seconden de kern:
Sport England geeft een enorme subsidie voor vissers. Het is belachelijk dat belastinggeld in tijden van versobering (crisis) gaat naar een dergelijke wrede ‘sport’.
Natuurlijk staat er nog veel meer informatie in de alinea, bijvoorbeeld waar Sport England zijn geld vandaan haalt en dat het de grootste subsidie ooit is voor de vissport. Maar dat is niet de kern; dat zijn de details. Waar het om gaat is dat je voor een goed tekstbegrip altijd de kern weet te vinden. Lukt dat nog niet, oefen daar dan extra mee.